Otworzyłam drzwi do recepcji i prawie wpadłam na ladę z ciastami i ciasteczkami. Mało brakowało, bym sama zamieniła się w placek. Nie spodziewałam się jej tutaj. Kiedy po raz pierwszy postawiłam nogę w zamkowej recepcji, pomieszczenie to prezentowało się bardziej przestronnie. Lady zastawionej łakociami nie było. Stare dzieje to jednak były, a miejsca wbrew pozorom też się znacząco zmieniają – nawet w ciągu trzech lat. Nie tylko ludzie mają do tego prawo.
Uciekałam przed złośliwym deszczem, który musiał zacząć padać AKURAT niedługo po naszym przyjeździe. Przez jakieś półtorej godziny drogi w samochodzie pogoda sprzyjała, a my - jak zwykle latem - mieliśmy ustawioną klimatyzację na jakieś 16 stopni. Po dojechaniu na zamkowy parking, popatrzeniu na malowniczo majaczące w oddali Skerries i latarnię Rockabill, zwiadowca w postaci mojej skromnej osoby stwierdził, że warunki pogodowe są jak najbardziej sprzyjające. Wiejska filozofka – to jeszcze jedno z moich wcieleń – wydumała, że kurtka przezornie zabrana z domu do niczego nie będzie jej potrzebna. Bo przecież nie wieje, choć Morze Irlandzkie jest prawie na wyciągnięcie ręki, bo mamy jakieś 18 stopni, bo nie mam zamiaru jej nosić na sobie wewnątrz zamku, a ręce będą mi potrzebne do robienia zdjęć. Została zatem kurtka, smętnie zwinięta w kłębek, na tylnym siedzeniu auta, a jej właścicielka wesoło podreptała w kierunku zamku, by niedługo później szukać schronienia w recepcji i kajać się w myślach: „oj, głupia ty, głupia ty!”.
Och, jak łatwo dałam się podejść irlandzkiej pogodzie. A można by było pomyśleć, że ponad osiem lat życia tutaj nie poszło na marne i nauczyło mnie chociażby jednej rzeczy: irlandzkiej pogodzie się nie ufa. Podobnie zresztą jak koniowi, kobiecie i psu. Przy najbliższej okazji sponiewiera Cię deszczem, przy którym strumień wody z pompy strażackiej wydaje się być żałosną sikawką, zbombarduje bryłkami gradu, oblecze w zdradliwą mgłę, a kiedy już będziesz skamleć o litość, zmrozi Cię przeszywającym wiatrem.
Łakocie świetnie wodziły na pokuszenie, bo w jadłodajni nie brakowało klientów. Nie dostrzegłam za to chętnych na oprowadzanie. Po dywagacjach niezwykle ważnych dla przyszłości naszych brzuchów: „zjeść coś czy nie zjeść?”, doszliśmy do wniosku, że spasujemy. Zaopatrzyliśmy się za to w bilety i w oczekiwaniu na przewodnika przesunęliśmy się zgodnie z sugestiami pani za ladą o parę kroków do przodu, nie tyle by podpierać ściany, co po prostu przeszkadzać księżniczce w masce i nieco zbyt obcisłej sukience, pośpiesznie kursującej między zapleczem kuchennym a tajemniczym pokojem na piętrze. Już kiedyś w innym zamku oprowadzała nas przewodniczka w strojnej sukni, pomyślałam zatem, że kobieta biegająca niczym kot z pęcherzem pewnie będzie nas za chwilę oprowadzać po zamkowych komnatach. Niedługo później jednak ze schodów zbiegł Irlandczyk w średnim wieku. I nawet gdyby zamiast marynarki miał suknię, nie przypominałby wspomnianej księżniczki.
Nie wyglądał mi też na przewodnika, bo ci z reguły mają swoje charakterystyczne uniformy i plakietki. Moje wrażenia pogłębiły się, kiedy weszliśmy do pierwszego pomieszczenia na naszej trasie, a pan przewodnik zaczął zapoznawać nas z historią zamku i jego głównych właścicieli, rodziny Taylor – to w ich rękach Ardgillan Castle znajdował się od 1738 do 1962 roku. Później zamek trafił w ręce niemieckich właścicieli, którzy jednak postanowili pozbyć się go dwadzieścia lat później po tym, jak doszło w nim do nieszczęśliwego wypadku. W taki oto sposób zamek Ardgillan trafił ostatecznie w ręce Fingal County Council i to wtedy rozpoczął się żmudny proces odrestaurowania, który ostatecznie zakończył się pomyślnie, a na oficjalnym otwarciu zamku w 1992 roku pojawiła się ówczesna pani prezydent, Mary Robinson.
Początkowo monologowi przewodnika nieco brakowało płynności, przez co odnosiłam wrażenie, że albo właśnie zastanawia się „co by tu jeszcze powiedzieć?” albo po prostu wyszedł nieco z wprawy. A może po prostu się rozkręcał? Kiedy po raz pierwszy głośno się roześmiałam słysząc, że ten oto ‘stojący’ przed nami kominek jest rekonstrukcją [i to nawet nie wierną, bo innego koloru], jako że oryginał... zabrał sobie kolekcjoner kominków, atmosfera zrobiła się jakby swobodniejsza, a pan przewodnik spytał chwilę później: So, are you happy? Of course we are! – odpowiedziałam mu zgodnie z prawdą. Nie miałam powodów do bycia niepocieszoną. Byliśmy jedynymi zwiedzającymi, a Irlandczyk szybko wkupił się w moje łaski. Kiedy na wstępie dla jasności sprawy zapytałam, czy mogę robić zdjęcia, on stwierdził: rób tyle, ile tylko zechcesz, pod warunkiem, że nie będzie na nich mnie, bo moje ubezpieczenie nie obejmuje kosztów spowodowanych zepsuciem komuś aparatu.
mebel stojący na straży moralności
W kolejnym pomieszczeniu dowiedzieliśmy się ciekawostek na temat kilku eksponatów, w tym nietypowego mebla z lustrem służącym kobietom do upewniania się, czy aby ich kiecki nie są zbyt kuse i czy czasem bezwstydnie nie odsłaniają zbyt dużej części łydek. Kobiety XVIII i XIX wieku, jak dobrze, że nie doczekałyście czasów, w których to płeć żeńska niejednokrotnie nosi mini, spod której niemalże wystają nici w rzyci, popularnie stringami zwane. To w tym pokoju odbywają się także ceremonie zaślubin, na co zwrócił naszą uwagę przewodnik, wskazując na odpowiednie ku temu rekwizyty.
Nie udało mu się za to wskazać nam gór Mourne, które w normalnych warunkach pogodowych można wypatrzeć z okna. Niebo niestety ciągle się dąsało i zamiast umożliwić nam podziwianie gór, pokazało nam środkowy palec - widoczność ciągle pozostawała wiele do życzenia. Szybko jednak o tym zapomniałam, bo przewodnik sprawnie przerzucił się na tematykę z dreszczykiem, a historie o duchach to to, co tygryski lubią najbardziej. Ma zatem Ardgillan swoją zjawę, ma swoją tragedię, w którą to zapewne nieumyślnie zaopatrzyła go Louisa Connolly znana także jako Lady Langford.
W 1853 roku Louisa przybyła w gościnę do gospodarzy zamku: wielebnego Taylora i jego żony Marrianne. Jej mąż, krewniak pastora notabene, przebywał w tym czasie w Szkocji, zatem z wiadomych przyczyn nie mógł małżonce dotrzymać towarzystwa. Podczas ostatniego wieczoru Louisa zapragnęła zażyć kąpieli w Morzu Irlandzkim, które swobodnie można podziwiać z zamkowych włości. W tym celu wraz ze swoją służącą Charlotte udała się na plażę Barnageera, leżącą o rzut beretem od zamku. Morze nie było zbyt spokojne, na co Charlotte nieśmiało zwróciła Louisie uwagę, ale Lady Langford nie straszne były takie warunki. Dobrą pływaczką była, a kąpiele w morzu uskuteczniała nawet zimową porą.
Na nieszczęście nie trzeba było jednak długo czekać. Charlotte wkrótce stała się świadkiem tragedii i bezowocnej walki Louisy z wodą, która wydawała się bezlitośnie wciągać ją w swe morskie tonie. Próby ratunku nie odniosły skutku. Jeszcze tego samego wieczoru wyłowiono zwłoki trzydziestojednoletniej Louisy. Tego samego wieczoru z podróży ze Szkocji miał wrócić jej mąż. Niestety Lady Langford już nie doczekała się powitania. Ponoć od czasu do czasu zjawia się na Lady’s stairs bridge, pobliskim mostku nad torami kolejowymi. Błąka się i snuje posępnie, budząc pytania, czy zjawia się tam w oczekiwaniu na powrót męża, czy też może z tęsknoty do dzieci, które osierociła. Można ją o to samemu zapytać, ale nawet jeśli pani raczy odpowiedzieć, to odpowiedź najprawdopodobniej zabierzemy ze sobą do grobu. Lady Langford zwykła bowiem umilać sobie czas na ziemi zrzucaniem z mostku tych, którzy staną jej na drodze.
Mój podniesiony poziom zainteresowanie utrzymywał się nawet po wyjściu z pokoju i wysłuchaniu zakończenia historii. Chwilę później zakończyło się spacerowanie po pomieszczeniach gospodarzy zamku i rozpoczął się etap zwiedzania wschodniego i zachodniego skrzydła rezydencji, gdzie niegdyś urzędowała służba. Paradoksalnie ta część oprowadzania podobała mi się najbardziej, choć wygląd kwater służby daleki był od wyglądu prywatnych pomieszczeń właścicieli. Surowość i prostota – tak określiłabym warunki, w jakich pracowała służba na zamku.
Biblioteczka-cudo, nawet drzwi zabudowano książkami. Nie dla klaustrofobików
Zakończenie oprowadzania nie musi oznaczać jednak zakończenia wizyty w tym miejscu. Zamkowe włości liczą sobie jakieś 80 hektarów i co najważniejsze, są absolutnie darmowe. Chyba każdy znajdzie tu coś dla siebie: jest tu ogród różany z wiktoriańską szklarnią, jest plac zabaw dla dzieci, są malownicze ścieżki spacerowe wśród zieleni, drzew i krzewów. Co prawda współcześnie Ardgillan Castle znajduje się w nieco mniej drzewiastej scenerii, ale i tak jest tu ładnie i urokliwie.
Początkowo teren był zdecydowanie bardziej zalesiony – stąd wywodzi się jego irlandzka nazwa – ale wielebny Robert Taylor zdecydował się nieco przerzedzić las. Oczywiście sam tego nie zrobił. „Czarną robotę” wykonywali dla niego m.in. rezerwowi żołnierze, którzy za pracę otrzymywali dziennie jednego pensa i jeden posiłek. I dach nad głową w nocy.
Przyjemne miejsce, gdzie przy korzystnych warunkach pogodowych można spędzić nawet pół dnia: wylegując się na trawie, siedząc pod drzewem i czytając książkę, piknikując lub po prostu aktywnie spędzając czas. Nawet pomimo tego, że przewodnik nie był najlepszym, jakiego mieliśmy w całej swojej historii zwiedzania, podobało mi się oprowadzanie w jego wykonaniu. Jemu chyba też się coś podobało, bo jego pożegnalny uścisk dłoni wywołał rumieńce na mojej twarzy i z pewnością nie nazwałabym go zwyczajnym.
